Diskurso di Aña Nobo 2023 di Gobernador di Kòrsou - Informashon tokante Gobièrnu di Kòrsou

Notisia

Ministerio konserní Asuntunan General i Promé Minister
 

Diskurso di Aña Nobo 2023 di Gobernador di Kòrsou

Publiká riba 03 Yanüari 2023

Bon nochi dama- i kabayeronan,

Mi ta sumamente kontentu ku finalmente nos por bolbe selebrá kuminsamentu di un aña nobo ku un resèpsi akí den Hardin di Palasio. Na primerísimo lugá, pasobra na e okashon akí nos ta selebrá i pone e periodo fastioso di e pandemia di Corona un banda, i ku suerte …, laga nos spera, nos lo lag’é  definitivamente tra’i lomba. Ta di lamentá ku hopi hende rònt mundu no a logra skapa di e enfermedat di Covid-19; | pa nan e vakuna a yega demasiado lat òf nan no por a fronta e síntomanan di e enfermedat, debí na nan konstitushon muchu débil. Nos pensamentunan ta ku nan.

Aunke nos mester a mantené distansia entre nos durante e pandemia, den sierto sentido nos a yega mas serka otro tambe. Esaki ta zona manera un paradòks, pero e pandemia a mustra nos klaramente ku den nos sosiedat nos ta dependé di otro i ademas tambe di henter mundu.  Nos mester kuida i apoya otro. Esei ta loke ta konta tambe pa e retonan di futuro ku nos lo enfrentá.

Pa nos aki na Kòrsou, e lasonan denter di Reino a resultá krusial. Hulanda no a spar esfuerso ni gastu pa ofresé nos yudansa na kuido di nos siudadanonan i a pèrkurá pa ku sosten finansiero hopi di nos kompanianan (di gobièrnu i di empresa privá) por a keda funshoná. Sin tal sosten nos aki den Region di Karibe lo a pasa un temporada muchu mas difísil.  Asina Statüt di Reino a proba su balor. Despues di tur kos, e boluntat di nos un yuda otro ta ankrá den e mes Statüt ei.

A resultá sumamente importante tambe ku bispu di e aña nobo na kaminda, a bini diskulpa pa e pasado di sklabitut pa kua Estado di Hulanda ta karga responsabilidat.

Honestidat ta obligá mi bisa ku mi a supestimá importansia i balor di e diskulpa ei; en partikular pa esnan ku, debí na nan sirkunstansianan personal, no por a skapa di e efektonan di sklabitut i te ainda ta eksperimentando e konsekuensianan tur dia. Di manera penetrante i ku persistensia a keda fihá, pa entre otro e defensornan di rehabilitashon di Tula, ku pa masha hopi hende e pidimentu di diskulpa tabata un gesto importante i nesesario pa por sigui kana, sigui traha i sigui biba ku otro. Maske e diskulpanan no por eradiká e daño i e fèrdrit di pasado, nan ta ofresé sí un base importante pa nos por mira otro den kara. Anto kuenta i rason i kargamentu di konsekuensia ta loke ta konta den e kaso akí.

Ta tarea di gobernante- i representantenan di pueblo, méskos tambe di e organisashonnan sosial, na tur dos banda di oséano pa implementá esaki konhuntamente i di forma responsabel. Ta nifiká ku nos no tin di bira lomba pa otro, pensando ku nos no ke tin nada mas di hasi ku otro, ni ku nos no ke pa niun hende no bisa nos nada tampoko … Presisamente awor ta e oportunidat pa krea espasio pa huntu, riba e base di igualdat, edifiká futuro. Na mi opinion, tin boluntat p‘esaki na tur dos banda di oséano; partikularmente den kamponan di edukashon i ekonomia, kaminda ta realisá o ya a realisá invershonnan konsiderabel di Hulanda. Pero un mayor kooperashon i apoyo den kampo di salubridat tambe ta parse di ta ofresé perspektiva; di e forma akí nos por konstruí un komunidat resiliente ku ta kapas di kuida su siudadanonan ku fasilidatnan na un nivel adekuá i digno.

Aki nos tin di paga tinu pa nos no bai muchu leu òf disidí di bai lèn trankil asina numa. Nos mes tambe komo pais outónomo den Reino tin nos propio responsabilidat pa traha riba desaroyo mas aleu di nos pais i di nos pueblo i tambe di nos muchanan. Ta natural ku semper nos lo ta mará na e kondishonnan ku apoyo ta trese kuné; presisamente na interes di nos siudadanonan i pa sigurá ku e yudansa ku nos risibí ta ser bon usá. Semper tin un órden superior na kua kada un di nos tin di duna kuenta i rason. Si no ta na nos propio kompas moral, òf na e kuadronan di Statüt, òf na e supervishon finansiero, e or ei ta na e merkado ku ta imponé rekisitonan komo pais pa kalidat di e integridat di gobernashon, tantu denter di gobièrnu, komo denter di nos bida empresarial.

Mas nos logra kumpli ku e normanan ei, tantu mas eksitoso nos lo ta ora di borda i mehorá tur tipo di aspekto di bida sosial. Pues no mester ta kuestion di interes privá ni empresarial; tampoko di interes di un grupito élite.  Si ta asina, nos lo no ta muchu mihó ku e mandatario- i e empresarionan di e periodo kolonial. Nos mester ta kapas di ofresé un nivel étiko superior; presisamente pasobra nos sa kon pa generashonnan den pasado a sufri na man di gobernashon inhustu i poko sólido, basá riba interes propio di un grupo limitá. Ta di importansia ademas pa e generashonnan benidero den nos pais por piki e frutanan di e inisiativa- i akshonnan ku awor ta sigui despues di e diskulpanan.

Ta nifiká ku nos un ku otro mester sigui kòmbersá; nos mester kontinuá ku e diálogo ku a inisiá ora a  rekonosé pasado di sklabitut i su konsekuensianan. P’esei un kompromiso na plaso largu di Hulanda ku e mayor desaroyo di e paisnan i e islanan di Karibe hulandes ta esensial. Aki e palabra klave ta ‘traha huntu’. Esaki ta e momentu pa monta e palabranan ‘samenwerking’ riba un base nobo ku mester kondusí na akuerdonan realiiko  tokante desaroyo i reforma i di e ritmo den kua lo mester realisá nan. Sin fòrsa nada implísitamente; pero tambe sin bulamentu di pipa i sin duna na kaminda un interpretashon diferente na e kombenionan.

Aki ta kaminda mi ta konta ku e forsanan positivo den nos komunidat; mi ta konta ku e kooperashon entre gobièrnu, bida empresarial i organisashonnan sosial,  manera  representá aki awe nochi. Boso ta den e posishon pa hasi e diferensia. Boso no tin nodi di warda riba otro; kada ken por  asumíe ròl ku etin. Ta mi plaser reta boso pa aktua! Mi ta konta ku boso tur!

Dama- i kabayeronan,

Ya ta evidente ku aña 2023 ta bai bira un aña partikular; prinsipalmente ku perspektiva di e bishita real na febrüari. No ta Su Mahestat Rei Willem Alexander i Su Mahestat Reina Máxima so nos ta bai risibí, nos lo duna bonbiní tambe na nos prinsesa heredero Su Altesa Real Prinsesa Amalia. Pa e prinsesa, lo ta su promé bishita pa e sera konosí ku e parti Karibense di Reino. E próksimo bishita ta simbolisá nos konekshon denter di Reino Hulandes; i e ta fortifiká tambe nos lasonan di futuro. E siguiente generashon ta kla pa duna kontenido na e realidat akí. Mi ta masha ansioso pa biba tal eksperensia.

Finalmente, ta mi plaser hisa glas i brinda pa aña nobo. Tambe na nòmber di Herman mi ta deseá tur hende un aña dos mil bintitres próspero.

Salú! Biba Kòrsou!