Herensia Kultural musikal di Kaha di òrgel ta krusa laman - Informashon tokante Gobièrnu di Kòrsou

Notisia

Ministerio konserní Enseñansa, Siensia, Kultura & Deporte
 

Herensia Kultural musikal di Kaha di òrgel ta krusa laman

Publiká riba 06 Mei 2019

Oranjestad- den ehekushon di Aña di Ka’i Orgel, e luna aki e aksento ta riba interkambio ku ruman Aruba, kaminda Kòrsou ta rekonosé e aporte balioso ku e dos pueblonan a duna na otro dor di konservá e historia i herensia kultural musikal. Minister Marilyn Alcalá-Wallé a hasi akto di presensia i a yama un danki pa e invitashon pa presensiá e Gran Festival di Kaha di Orgel na Aruba, ku a keda organisá pa di 10 aña konsekutivo!

Ka’i Orgel ta parti integral tangibel di tantu Kultura di Aruba komo di Kòrsou i e dos paisnan ta sigui estrechando lasonan di hermandat i fraternidat enrikesiendo nos herensia i kultura musikal.

Kultura ta e base pa desaroyo di un komunidat. E ta alabes un di e instrumento importante pa edifikashon di pais (‘nation building’). Den e kuadro aki e afan di gobièrnu di Korsou ta pa yuda desaroyá siudadanonan i famianan fuerte, responsabel, konsiente, kapas i dispuesto pa kontribuí na desaroyo di nos pais den tur su fasetanan!

Riba e tereno aki e kontribushon di Aruba ta presente i profundo, kaminda nos rumanan a duna un aporte balioso pa yuda mantené nos Ka’i òrgel bibu. Solamente ku konosementu di su historia i kultura, un siudadano por skohe konsientemente pa e kosnan ku ta hasié fuerte, i asina realisá e nashon ku e ke. Gobièrnu ta pone énfasis riba “union den diversidat” i e lokualnan ku ta mara nos huntu i fortifiká nos lasonan un pa ku e otro.

Kultura ta un di e pilánan esensial pa konstruí nos nashonnan (‘nation building’). Den e kuadro aki e enfoke pa e aña aki pa lokual ta kultura ta ketu bai riba músika i historia di músika di Kòrsou, yamando Aruba danki pa tur e kontribushon ora nos konservadónan di Ka’i Orgel tabatin nesesidat di sosten pa traha Kaha di Orgel, traha silender, repará silender etc.

Músika ta konektá nos ku universo, e ta duna nos mente ala, e ta duna alimento na nos imaginashon, i bida na tur kos. Músika ta e idioma ku no ta papia den ningun palabra partikular, músika bo ta bib’é i sinti’é. Músika ta sirbi vários funshon, di emoshon te ku regulashon di emoshon di ekspreshon propio i kompromiso sosial (social bonding)!

Palabra ta pone hende pensa. Musika ta laga bu sinti e sintimentu. I kansion ta laga sinti un pensamentu! (E. Y. Harburg)

Tin diferente trabou hasí pa mantené nos kultura musikal di Ka’i òrgel bibu, e.o.:
1. Apertura museo di Kai òrgel 2016 di Don Serapio Pinedo;
2. Fundashon Splika na Hulanda ku a logra pone Ka’i òrgel riba e Lista Nashonal di Inventario di Herensia Immaterial na Hulanda na 2017;
3. Sr. J. Halman ku dokumentashon kòrtiku di e “Geschiedenis van de Kaha di Orgel” na 2018;
4. Gobièrnu di Korsou ku a dekretá aña 2019 komo Aña di Ka’i Orgel pa nos duna mas atenshon na nos historia riku i diverso!

Gobièrnu di Kòrsou ta duna homenahe na personahenan klave di Aruba ku a sostené Kòrsou den mantenshon di nos herensia tangibel i intangibel: Ka’i òrgel. Minister di e.o. Kultura sra. drs Marilyn Alcalá-Wallé a hasi uso di e oportunidat di su bishita na Aruba pa den presensia i huntu ku su homólogo na Aruba, duna muestra di apresio i di gratitut entregando plakanan di rekonosementu na e siguiente personanan ku a hasi trabou sumamente meritorio riba e tereno di konservashon musikal Ka’i Orgel:

  • Sr. Reginald “Nai” Felicia, ta organisando pa 10 aña konsekutivo interkambio kultural musikal riba tereno di Ka’i Orgel entre paisnan Aruba i Kòrsou;
  • Sr. Alphonso “Buchi” Boekhoudt, ta nasé na Kòrsou i ta biba na Aruba. Buchi ta klabandó silender i trahandó ka’i òrgel pa Kòrsou pa 50 aña kaba i di e forma akí a duna un kontribushon engrande pa mantené e herensia kultural musikal ka”i òrgel;
  • Sr. Alejandro “Patan” Farro, a fortikfiká e lasonan di hermandat entre Aruba i Kòrsou riba tereno di nos herensia kultural musikal Ka’i Orgel;
  • Sr. Nelson Sprock komo mustra di gratitut pa engrandesé nos historia komún den hermandat pa medio di mantenshon di e herensia tangibel i intangibel di Ka’i Òrgel entre e islanan di Aruba i Kòrsou bibu;
  • Sr. Elias Halabi ta trahadó, klabadó di silender di Ka’i Orgel nasé na Kòrsou i residensiá na Aruba. Ela yuda fortifiká e lasonan di hermandat entre Aruba i Kòrsou riba tereno di Ka’i Orgel.

Awe un biaha mas nos ta yama danki i duna balor na nos rumannan di Aruba ku a i ta yuda tene e historia kultural musikal aki bibu i ku ta keda alimentá nos alma i habri nos kurasonnan pa sigui traha ku otro!

 

*****************************************************