Promé resultado di e Produkto Interno Bruto di Kòrsou – 2018 - Informashon tokante Gobièrnu di Kòrsou

Notisia

Ministerio konserní Maneho di Gobernashon, Planifikashon i Servisio Públiko
 

Promé resultado di e Produkto Interno Bruto di Kòrsou – 2018

Publiká riba 16 Yüli 2019

E ekonomia a sigui disminuí ku 2,2 porshento den 2018.

Den 2018, e tasa di kresementu di e produkto interno bruto (PIB) a yega un bahada mas abou. Despues di un bahada susesivo di -1,0 porshento i -1,7 porshento den 2016 i 2017, e redukshon den e kresementu di e produkto interno bruto (PIB) a kontinuá den 2018 ku 2,2 porshento.

E porsentahenan akí ta reflehá e desaroyo real, ku otro palabra, a koregí nan pa tene kuenta ku desaroyo di preis. E desaroyo aki ta sali na kla for di datonan ku a ser publiká awe pa medio di Ofisina Sentral di Statistik (CBS).

Ta kalkulá kresementu ekonómiko a base di e oumento di volúmen ku tabatin den e proseso di produkshon i a base di e desaroyo koyuntural. E datonan aki ta preliminar, ya ku no ta tur dato di tur ramo di negoshi ta disponibel ainda. E indikadónan ekonómiko ta statistiknan kual ta indiká e posishon aktual di ekonomia den un pais, esaki ta dependé di e área ekonómiko (manera p.e. industria, forsa laboral, komersio etc.). 

Riba merkado laboral ta mustra ku tabatin un desempleo  di 13,4 porshento na 2018, kual ta algu ménos, kompará ku 2017, desempleo hubenil tabata 29,3 porshento (konsultá resultadonan di AKO i splikashon riba nos CBS- website). Lo kual tambe ta hunga un ròl ta un aktividat ekonómiko abou segun enkuesta di koyuntura i un desaroyo di preisnan ku a subi ku a kondusí na un inflashon di 2,6 porshento.

Desaroyo ekonomiko

Aña 2018 a kuminsá ku tenshonnan regional, serada di frontera entre paisnan, eskalashon di tenshonnan komersial i sirkunstansianan finansiero mas stringente kual tur ta hasi influensia riba nos ekonomia. E kresementu real di e aktividatnan ekonómiko a ser produsí prinsipalmente den e ramonan di: “Horeca” (8,2%), “Edukashon privá” (4,5%), “Servisio empresarial” (1.6%), “Intermediashon Finansiero” (0,9%), i “Salubridat” (0,7%). E otro ramonan ta mustra un bahada den 2018. Seguidamente lo duna un bista di e desaroyonan ekonómiko den 2018:

E balor agregá di Agrikultura, peskeria i mina a sigui baha ku algu mas di 5 porshento (den 2018), miéntras ku den e aña anterior tambe tabatin un bahada di mas o ménos 2 porshento.

E debilidat den e aktividatnan di Industria ta kontinuá ku un bahada di 14,3 porshento. E kousa por ser derivá for di e bahada di e aktividatnan di entre otro refineria i otro aktividatnan di produkshon di empresanan den 2018.

E ramo di Utilidat ta mustra un kontrakshon di kasi 1,7 porshento den 2018. Tabatin un oumento den e volúmen di aktividatnan den awa, i un bahada den elektrisidat den e industria, pero debí na oumento den e komponente di preis tantu pa awa i elektrisidat nos ta mira un bahada den utilidat.

E aktividatnan di Konstrukshon ta keda hunga un ròl importante den kresementu ekonómiko di Kòrsou. Konstrukshon ta den un desaroyo atverso di 7,3 porshento despues di un subida leve aña pasa (0,1%). E prestashon negativo ta debí na entre otro un bahada den fiansa di hipotek, i bahada den aktividatnan di konstrukshon.

Aktividatnan den e ramo di Komersio a baha ku 0,8 porshento, e kontrakshon ta ménos ku e aña aña anterior (-4,6%). E bahada aki ta okashoná dor di un bahada di importashon di produktonan i diferente aktividat komersial di empresanan.

Horeca, esta e sektor turístiko, a sigui den un oumento for di 2018. E aktividatnan den e sektor di hotèl i restorant a oumentá den komparashon ku 2017. Un bista global di e sifranan di e kantidat di turistanan ku ta pasa anochi for di e diferente regionnan nos ta mira un subida ku eksepshon di e regionnan di Sur Amérika. E kantidat di turistanan ku ta pasa anochi for di Sur Amérika a sigui baha seguidamente ku 4 porshento den komparashon ku 2017 (-17%). E region di Nort Amérika i Karibe ta esnan ku mas a krese den estadia di anochi ku respektivamente 18 i 14 porshento. Europa tin un kresementu di estadia di anochi di 8 porshento, kual promé (2017) tabata 3 porshento. For di otro regionnan tabatin 13 porshento mas turista ku a pasa anochi. Tantu e kantidat di estadia di anochi di turistanan a oumentá ku 8 porshento i e kantidat di turistanan ku a bishita Kòrsou a oumentá ku 14 porshento den 2018. Tur e aspektonan aki ku a keda konsiderá ta hiba na un balor agregá di mas ku 8 porshento den e ramo di hotèl i restorant.  

E tendensia den ramo di Transporte i komunikashon ta sigui mustra un bahada di mas ku 1 porshento den e aktividatnan ekonómiko en komparashon ku añanan anterior. Den transporte por nota ku sierto aktividatnan den haf i aeropuerto ta indiká un subida. Di e aktividatnan den haf loke a baha drástikamente ta barkunan di petroli, sobra barkunan manera entre otro barkunan ku a keda di loods den nos haf, i barkunan di kònteiner tabatin un subida. Barkunan krusero i pasaheronan krusero tambe tabatin un kresementu den 2018. Den aktividatnan di transporte aéreo ta mustra un kresementu den kantidat di pasahero i di karga aéreo, loke si a baha ta kantidat di aterisahe. Den komunikashon por konstatá un bahada di aktividatnan den 2018.

Aktividatnan den ramo ‘Finansiero’ ta mustra un subida den balor agregá di e intermediashon finansiero (0,9%). E subida aki ta ser atribuí na oumento den e indikadónan mas importante kual ta fiansa, negoshinan internashonal i servisionan finansiero, i tambe na subida di otro aktividatnan di bankonan komersial lokal.

Den e ramo di Servisio empresarial, kual ta enserá aktividatnan di propiedat inmóbil, hür i otro aktividatnan empresarial, ta tin un desaroyo positivo di mas ku 1 porshento na 2018 den komparashon ku e desaroyo atverso den 2017 (-5.4%). 

E kontribushon di Gobièrnu na desaroyo ekonómiko tabata ménos den komparashon ku 2017. Tin un bahada di 0,4 porshento. Den 2018 e balor agregá preliminar di e aktividatnan di gobièrnu a subi pa motibu di desaroyo den preis.

Den ramo di Enseñansa por nota un subida den 2018. Esaki kiermen un subida den e balor agregá pa e industria di Enseñansa privá di 4,5 porshento.

Den Salubridat tin kresementu leve di 0,7 porshento den 2018, kompará ku e desaroyo negativo leve di 2017. Esaki ta prinsipalmente debí na mas trahadó i un subida den aktividatnan den e ramo.

Ekonomia mundial

Den 2018 e ekonomia mundial a krese ku 3,6 porshento konforme ‘World Economic Outlook’[1] di Fondo Monetario Internashonal. Den 2018 e desaroyo ekonómiko mundial a mustra kasi similar ku aña 2017 (3,8%).  

E paisnan ku un ekonomia desaroyá ta mustra un kresementu lento di 2,2 porshento na 2018 den 2017 esaki tabata 2,3 porshento. E kresementu ta influensia pa entre otro Merka (2,9%) i Oropa (1,8%) di kua Hulanda su aktividat ekonómiko a krese ku 2,5 porshento. Otro paisnan manera Reino Uní (1,4%), Canada (1,8%), i Hapon (0,8%) tambe a konosé un kresementu ekonómiko lento  den 2018.

Ekonomianan ku ta kresiendo i ku ta den desaroyo ta mustra en general un kresementu ekonómiko den 2018 di 4,5 porshento, kasi mesun porsentahe den 2017(4,8%).  Ekonomia di Asia a krese ku 5,7 porshento.

Na 2018 e desaroyo ekonómiko di Suramérika a subi ku 0,4 porshento, miéntras ku e ekonomia di Sentro Amérika a subi ku un promedio di 2,7 porshento. E desaroyo ekonómiko di e region Karibe a krese ku 4,7 porshento na 2018, kual ta algu mas ku e kresementu  di 2,7 porshento den 2017. E desaroyo ekonómiko na Kòrsou ta sigui kana atras na 2018 kompará ku e adelanto indiká pa ku e region di Karibe i restu di mundu.

  

                                                                       

         

 

Preliminary Gross   Domestic product (GDP) by sector and industry, Curaçao ( % REAL CHANGE)

 

 

2016

2017

2018

 

Non-financial   corporations

     

A+B+C   

Agriculture, fishing   and mining

2.7

-1.9

-5.4

D

Manufacturing

-5.6

-3.5

-14.3

E

Electricity, gas and   water

3.8

3.6

-1.7

F

Construction

1.5

0.1

-7.3

G

Trade

-4.6

-4.6

-0.8

H

Hotels and restaurants

-4.3

-1.4

8.2

I

Transport, storage and   communications

-6.9

-2.6

-1.1

K

Real estate, renting   and business activities

0.1

-5.4

1.6

M

Education private

-6.0

-1.5

4.5

N

Health and social work

0.2

-0.8

0.7

O

Other community,   social and personal service activities

-3.7

-5.5

-9.9

 

Value added, gross,   marketprices

-3.3

-2.9

-3.3

         
 

Financial   corporations

     

J    

Financial intermediation

2.0

-2.6

0.9

 

Value added, gross,   marketprices

2.0

-2.6

0.9

         

L

Government

0.8

1.1

-0.4

         
 

Households &   Non-profit institutions serving households

0.0

-1.4

0.4

         
 

Total Value Added   gross, market prices

-1.8

-2.0

-1.9

 

  plus Taxes less   subsidies on products

2.5

-0.1

-4.4

 

  minus Fisim

-14.2

-4.7

-0.2

 

Domestic Product   gross, market prices

-1.0

-1.7

-2.2

         

 

 

 

 

 

 



[1] International Monetary Fund. 2018. World Economic Outlook reports;  Growth Slowdown, Precarious Recovery, Washington,  April 2019