Último informashon situashon mundial di Novel Corona Virus-2019 (2019-NCOV) - Informashon tokante Gobièrnu di Kòrsou

Notisia

Ministerio konserní Salubridat Públiko, Medio Ambiente i Naturalesa
 

Último informashon situashon mundial di Novel Corona Virus-2019 (2019-NCOV)

Publiká riba 30 Yanüari 2020

WILLEMSTAD –  Ministerio di Salú, Medio Ambiente i Naturalesa (GMN) ta informá ku te ainda a detektá kasonan den e siguiente paisnan: China, Tailand, Merka, Taiwan, Oustralia, Sur Korea, Singapore, Malasia, Hapon, Fransia, Vietnam, Nepal, Canada, Cambodia, Alemania i Sri Lanka.

Rekomendashon General
Segun rekomendashon di Organisashon Mundial di Salú (WHO) ainda no tin restrikshon pa biaha na e provinsia Chines, Hubei, kaminda a detektá e promé kaso, den siudat di Wuhan riba 31 di desèmber 2019. Sinembargo ta pidi tur hende pa no biaha pa e área ei si no ta nesesario. Si ta biaha pa eksterior, mester evitá lugánan ku multitut di hende i marshe kaminda ta bende animalnan bibu. Ta urgí esnan ku ta bin bèk for di e áreanan, kaminda a detektá kaso kaba, i haña síntoma(nan) di grip ku keintura denter di 14 dia, pa tuma kontakto telefóniko ku ofisina di nan dòkter di kas. Kòrda menshoná ku a biaha. Sigui instrukshonnan di e dòkter. Ministerio di GMN ta informá i instruí dòkternan kon pa atendé posibel kaso di 2019-nCoV (Corona vírùs).

Kiko ta Corona Vírùs
Corona vírùs ta un famia di vírùs ku ta duna fèrkout komun i tin bes malu di barika. Esun aki ta un nobo pa e ser humano, kiermen tur hende por pega kuné. Ademas e promé kasonan na China a indiká ku e Corona vírùs aki por duna problema respiratorio severo i por kousa morto.

Kiko por ta e posibel síntomanan

  • Keintura (mas haltu ku 38°C). Tin algun hende ku kisas lo no desaroyá keintura, manera adulto mayor, mucha chikitu i persona ku defensa abou (immunosuppressed)
  • Tosamentu
  • Doló di garganta
  • Nanishi ta será / ta kore / nistermentu
  • Kansansio, kurpa sin grasia
  • Problema pa hala rosea

Tur informashon relashoná ku Corona Vírùs ta den desaroyo i ta kambia diariamente, pa awor aki ta konsiderá ku sierto grupo ta kore mas riesgo di desaroyá malesa severo unabes nan keda infektá. E gruponan aki ta: hende riba 65 aña, mucha chikí, hende di kualkier edat ku ta sufri di un malesa króniko manera asma, sikkelcel, diabétis, problema di kurason òf nir i hende ku sistema di defensa suak pa motibu di malesa, tratamentu òf remedi.

Kon por prevení Corona Vírùs
Na e momentonan aki no ta eksistí vakuna kontra e vírùs 2019-nCoV. Pero por hasi otro kosnan ku ta yuda prevení kontagio ku e vírùs aki.

  • E vírùs ta sali for di kurpa di e persona malu via di nistermentu, tosamentu i asta papiamentu.
  • Di e forma aki e por pasa dirèkt via airu i pega un otro hende via di halamentu di rosea.
  • Ku man shushi tambe nos mes por introdusí e vírùs den nos kurpa via wowo, nanishi i boka.

Pa redusí e chèns di pega ku e vírùs 2019-nCoV ta rekomendá pa:
Evitá di ta den serkania di hende malu. Laba man frekuentemente ku awa i habon, si esaki no ta disponibel por usa djèl ku mínimo 60% alkohòl (hand sanitizer). No mishi ku wowo, nanishi i boka pa evitá di introdusí e vírùs den bo kurpa.

En General
Praktiká reglanan di higiena ora ta nister i tosa, usa lensu di papel (despues di uso benta afó), laba man despues di nister i tosa, tambe por usa e doblá di bo kokoti pa nister i tosa aden. Limpia i desinfektá superfisienan i ophetonan ku por ta kontaminá. Si abo ta malu limitá kontakto ku otronan pa evitá di pega nan.

Pa mas informashon relashoná ku Corona vírùs por tuma kontakto via numbernan di telefòn 432 2850, 432 2851, 432 2855 i 0800 0888.